فهرست مطالب
منبع انبساط بسته چیست و چگونه کار میکند
منبع انبساط بسته همانطور که از نامش پیداست هرسه مشخصه نامه خودش دارد و براساس نامش خود تعریف می باشد ، یعنی یک منبع یا مخزنی جهت ذخیره آب در زمانیکه انبساط صورت گرفته و حجم اب زیاد می شود تا بتواند درون خود جا بدهد ، در قانون هیدرولیک وقتی آب از یک دمایی به دمایی بیشتر می رسد افزایش حجم به همراه افزایش فشار در پی خو.اهد داشت ، به دلیل ارزشمند بودن سیال گرم شده و مصرف انرژی باید برای ذخیره آن و همچین کاهش حجم در صورت پایین آمدن دما راه حلی پیش بینی شود تا فشار ایجاد شده در اثر افزایش حجم به مبدل ها و لوله های اسیبی نرسد ، بهیمن دلیل در تاسیسات و به طور کلی تمامی سیستم های بسته که احتمال افزایش دما یا کاهش دما وجود دارد منبع انبساط بسته الزامیست ، صد البته که ذخیره مایع منبسط شده یکی از وظایف منبع انبساط بسته می باشد.
قبل از هر چیز این نکته راه همیشه به خاطر داشته باشید که اولین وظیفه یک منبع انبساط در نوع باز و بسته ، پرکردن سیستم از آب می باشد ، یعنی اگر در سیستمی منبع انبساط نباشد پر کردن سیستم به شدت با مشکل روبرو خواهد شد ، پرکردن سیستم یعنی وارد یک فشار اولیه مورد نظر به سیستم و ثابت ماندن آن برای راه اندازی سیستم پس ، در اینجا سه وظیفه مهم منبع انبساط بسته را فرا گرفیتم : پرکردن سیستم ، کنترل و تثبیت فشار در سیستم ،
مخزن انبساط بسته چگونه کار می کند؟
برای شرح عملکرد منبع انبساط بسته در نظر بگیرید ، که یک سیستم بسته گرمایشی با آب 20 درجه با فشار 1 بار توسط یک دیگ چدنی گرم و با یک پمپ سیرکولاتور کوچک به گردش در می آید ، شبیه یک موتورخانه کوچک ، همانطور که در شکل زیر می بینید شیر اطمینان نصب شده تق تقی سه بار روی عدد 3 تنظیم شده و منبع انبساط بسته با فشار نتیروژن 1 بار سیستم را پر می کند ، با روشن شدن دیگ و گرم شدن آن کم کم فشار سیستم بالا رفته ، این بالا رفتن فشار یعنی افزایش حجم آب که کم کم وارد منبع انبساط شده تا طرف دیگر دیافراگم حجم اشغال شده توسط نیتروژن کم می شود که نتیجه آن بالا رفتن فشار نیتروژن می باشد ، که این افزایش فشار متعاقبا فشار کل سیستم را بالا می برد که در شکل زیر مشاهده می کنید که دمای آب که در ابتدا 20 درجه بود به 40 درجه رسیده قسمت بیشتر منبع انبساط بسته را مجبور به اشغال آب می کند ، و به دیافراگمی که پشت آن فشار نیتروژن وجود دارد فشار می آورد ، از طرفی این وارد کردن فشار بار متراکم کرد نتیروژن در اثر کاهش حجم و به دنبال ان افزایش فشار سیستم می باشد
حال اگر دمای آب از 40 درجه به 60 درجه برسد ،فشار در منبع انبساط بسته به 2.2 بار می رسد ، یعنی زیر فشار ست شده شیر اطمینان که روی 3 بار تنظیم شده بود.که این باید به عنوان یک قانون کلی جهت پر کردن منبع انبساط بسته رعایت شود
نکته “
در نظر داشته باشید اگر دمای آب در سیستم طوری افزایش یابد که فشار سیستم از 3 بار که مقدار تنظیم شده شیر اطمینان می باشد بالاتر رود ، شیر اطمینان عمل کرده و مقداری آب از سیستم خارج می کند تا مجددا به فشار زیر 3 بار برسد ، در این حالت چون مقداری آب از سیستم خارج شده ، لذا کمبود آب احساس شده و در نتیجه آب می تواند به فشار زیر اتمسفر برسد ،نکته بسیار مهمی که باید اینجا متذکر شوم این است اگر کمبود اب خیلی شدید باشد یا شیر اطمینان به دلیل افزایش فشار مدام باز و بسته شود ، با هر باز و بسته شدن مقداری زیادی هوا از طریق شیر هواگیری اتومات وارد سیستم خواهد شد لذا باید طوری کنترل شود که شیر اطمینان به خاطر کمبود اب طبیعی باز و بسته شود ولی قبل از تعیمر و افزایش آب به سیستم حتما موارد زیر کنترل گردد:
- کنترل حجم مخزن از نظر بزرگ یا کوچک بودن آن ؟
- محل دقیق نصب منبع انبساط بسته
- آیا دیافراگم یا تیوب منبع انبساط سوراخ شده است ؟
- کنترل ارتباط مخزن با بقیه سیستم ؟
بررسی کنترل حجم منبع انبساط بسته
حجم منبع انبساط بسته در سیستم های بسته تاسیساتی چه برودتی و چه حرارتی به عنوان یک محاسبه دقیق در تاسیسات می باشد ، لزوم و اهمیت صحیح حجم منبع انبساط به دلیل اینکه آب منبع منبسط شده ووراد آن می گردد بسیار مهم می باشد ، آبی منبسط شده آبی است از نظر تاسیساتی برای آن هزینه شده و نباید به دلیل کوچک بودن منبع انبساط بسته و بالا رفتن فشار در سیستم به دلیل دمای بالا توسط شیر اطمینان از مخزن خارچ شود ، این کوچک یا بزرگ بودن حجم منبع انبساط که بیشتر کوچک بودن آن باعث ضرر و زیان به سیستم می شود علاوه بر بیرون ریختن آب منبسط شده ای که برای آن هزینه شده باعث هوا گرفتن سیستم نیز می شود زیرا با هر بار باز شدن شیر اطمینان مقدار زیادی هوا وراد آن می باشد
بررسی محل دقیق نصب منبع انبساط بسته
نصب منبع انبساط بسته در سیستم به دو بخش مهم قرار گیری نسبت به پمپ سیرکولاتور سیستم و همچین نصب منبع فیزیکی منبع و لوله کشی آن تقسیم می شوند ، به صورت یک قانون کلی ، منبع انبساط بسته باید در خط مکش پمپ و در نزدیکترین نقطه نصب شوند ،دقیقا شبیه چیزی که در منابع انبساط باز انجام می دادیم ، در قسمت لوله کشی منبع انبساط بسته سه ایراد رایج زیر صورت میگیرد
