هواساز چیست ؟
هواساز یا همان هوارسان با نام لاتین airhandling از جمله معروفترین سیستم های تهویه مطبوع مرکزی می باشد که از فن ، فیلتر ، کویل های سرماشی و گرمایشی ، رطوبت زن و تجیهزات کنترلی تشکیل میشود. در هواساز ها عمل تهویه مطبوع با تنظیم همزمان دما ، رطوبت و همچنین تامین هوای تازه صورت می گیرد.
تشریح فرایند تهویه مطبوع در هواساز
- کویل های گرمایشی هواساز معمولا با آب داغ یا بخار و کویل های سرمایشی با آب مبرد یا مستقیما با یک مبرد کار مکینند.
- آبگرم دیگ یا آب سرد چیلر با توجه به نوع فصل وارد کویل ها مربوطه شده و هوای سرد یا گرم به وسیله فن از روی کویل عبو رمیکند
- هوای برگشتی از درون اتاق ها از طریق کانال یا روش های دیگر به جعبه اختلاط رسیده و با هوای تازه fres air بیرون ترکیب میشود.
- دستگاه هواساز معمولا با دو کانال رفت و برگشت به داخل ساختمان و با یک کانال تامین هوای تازه از بیرون ساختمان در ارتباط است.
- عمل رطوبت زنی در هوارسان ها یا هواساز به توجه به شرایط و نوع کاربری انجام میشود.
- عمل رطوبت گیری در هواساز ها به وسیله کویل سرمایشی صورت میگرد.
دسته بندی انواع هواساز و نحوه کنترل آنها
- به طور کلی هواساز ها به دو دسته هوساز تک منطقه ای و هواساز های دو منطقه ای تقسیم بندی میشود.
- منطقه یا زون ( (zoneدر انتخاب هوارسان ها به فضایی گفته میشود که دارای دما و رطوبت معین باشند.
- در هواساز های تک منقطه ای ، تمام بخش های ساختمان تحت پوشش آن با دما و رطوبت یکنواخت است
- در هوازساز های چند منطقه ای ، به کمک دمپر های مخصوص امکان هوادی به دما و رطوبت مخصوص وجود دارد
- یعنی اگر فضایی با دو شرایط دمایی و رطوبت متفاوت نیاز داشته باشیم باید از هواسازهای چند منطقه ای استفاده کنیم.
طراحی و انتخاب هواساز برای مناطق مرطوب (شمال ، بندر عباس و مشابه)
طراحی و انتخاب هواساز برای اقلیم های خشک
مکانیزم کنترل دما در هواساز
- رویکرد کنترل و تنظیم دما در هوارسان ها و سیستم های تهویه مطبوع مرکزی باید از طریق تنظیم مقدار دبی آب سرد یا گرم صورت گیرد.
- کنترل دما در هواساز به وسیله شیر سه راه موتوری تدریجی و ترموستات کانالی انجام میشود.
- با نصب شیر سه راه موتوری ترجیحا تدرجی روی لوله مسیر رفت یا برگشت کویل سرمایشی یا گرمایشی (ترجیحا روی مسیر برگشت) مقدار دبی روردی به کویل تنظیم می گردد.
- این شیر سه راه موتوری از ترموستاتی که در کانال برگشت هواساز قرار گرفته است فرمان میگیرد.
- ترموستات کانالی منصوب در کانال برگشت ،باید در دمایی معین ست شود ،تا درمایی معین به شیر سه راه موتوری فرمان باز شدن یا بسته شدن بدهد
- شیر سه راه موتوری تدریجی روی مسیر برگشت کویل سرد یا گرم به وسیله یک مدار بای پس نصب میگردد.
- آب خروجی از کویل سرد ،یا گرم که قصد برگشت به چیلر یا دیگ را دارد ، در صورت داشتن دمای کافی ، از طریق شیر سه راهه موتوری در مسیر رفت به کویل قرار مگیرد و مقداری از آن به دیگ یا چیلر وارد می شود.
- در واقع میتوان گفت کنترل دما در هواسازها و ایرواشر ها از طریق کنترل دبی آب سرد یا گرم صورت می گیرد
محاسبه ظرفیت برودتی کویل سرمایشی هواساز
- اولین قدم برای محاسبه وانتخاب ظرفیت هواساز به دست آوردن بار برودت آن فضای مورد نظر می باشد.
- ظرفیت برودتی به ازای هر متر مربع از فضای موجود بین 400 تا 700 بی تی یو بر ساعت با توجه به اقلیم منطقه محاسبه میشود.
- بریا فضاهایی با حضور افراد مانند ، کتابخانه ، سالن های کنفرانس ، تالارهای عروسی ، سینما و اقلیم های مشابه به طور تقریبی به ازای هر 25 نفر یک تن تبرید در نظر بگیرید.
- مجموع دو بارهای فوق ،بار برودتی کویل سرمایشی دستگاه هواساز را تشکیل میدهد.
محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز
- ظرفیت هوادهی هواساز بر اساس ظرفیت برودتی کویل سرمایشی محاسبه می شود.
- عدد cfm یا همان ظرفیت هوادهی هواساز ، مقدار هوایی اتس که باید توسط فن دستگاه از کویل گذرانیده شود.
- در اقلیم های گرم و خشک و معتدل به ازای هر تن تبرید درحدود 450 تا 500 cfm در نظر بگیرید.
- در اقلیم های گرم و مرطوب مانند بندر عباس ، چابهار ، بوشهر و شمال کشور و … به ازای هر تن تبرید 600 تا 750 cfm در نظر بگیرید.
محاسبه و انتخاب فن هواساز
محاسبه افت فشار فن دستگاه هواساز
- افت فشار استایتک هواساز ، از طریق محاسبه افت فشار اصطکاکی در مسیری که بیشترین افت فشار با احتساب طول معادل وصاله ها به دست می آید.
- طولانی ترین مسیر لزوما دارای بیشترین افت نیست ، ممکن است در مسیر کوتاهتر تعداد بیشتری وصاله موجود باشد.
- تعیین افت فشار مقاوم ترین مسیر از طریق ضرب نرخ افت فشار اصطکاکی در طول مسیر بدست آمده ای که داری بیشترین وصاله است.
- تعیین افت فشار استاتیکی مناسب برای هوای خروجی از دریچه ها که معمولا بین 0.1 تا 0.15 اینچ آب است.
- افت فشار کویل های سرمایشی و گرمایشی از کاتنالوگ شرکت سازنده
- افت فشار قسمت های مخلتف هواساز ، فیلتر های آلومینیومی ، فیلتر های هپا و …
- در نهایت جمع موارد 2 تا 6 به عنوان هد یا ارتفاع فن هواساز
دسته بندی انواع دستگاهای هواساز با توجه به نوع کاربری
- هواساز های بیماستانی (اصطلاحا به آن هواساز هایژنیک می گویند)
هواساز های استخری (کاربری اصلی ها به عنوان رطوبت گیری است ) - هواساز های سالن کنفرانس(تک منطقه با کویل سرمایشی )
پارامتر های لازم برای انتخاب هواساز از روی کاتالوگ
- اولین مقدار برای انتخاب هواساز داشتن cfm و fpm است
- پارمتر fpm ، سرعت عبور هوا از روی کویل می باشد که در حدود 500 fpm در نظر گرفته شود.
- پارمتر EDB :درجه حرارت ورودی خشک معمولا 100 درجه فارینهایت Chilled water
- پارمتر EWB :درجه حرارت ورودی خشک معمولا 75 درجه فارینهایت Chilled water
- پارمتر LVG :درجه حرارت خروجی از کویل سرد ، بسته به تعداد ردیف های کویل از 63 تا 54 درجه فارینهایت
- تعداد ردیف های کویل معمولا 4 ردیف کویل برای ملاحظات اقتصادی در نظر میگریند
- هرچه تعداد ردیف کویل های بیشتر باشد ظرفیت برودتی دستگاه بیشتر و پارامتر LVG دمای پایینتری دارند.
انتخاب هواساز برای استخرهای قهرمانی
انتخاب هواساز بیمارستانی یا هواساز هاِِیژنیک
نکات انتخاب هواساز برای مناظق و اقلیم های گرم مرطوب