مقالات, وبلاگ

محاسبه و انتخاب بوستر پمپ آبرسانی

استفاده از بوستر پمپ آبرسانی در ساختمان های بلند مرتبه  ، هتل ، بیمارستان ها و مجتمع های مسکونی با تعداد واحد زیاد  به عنوان جز اصلی سیستم آبرسانی برای تقویت سیستم فشار و جبران کمبود آن کاربرد مهمی دارد ،

بوستر پمپ مجموعه ای از دو یا چند پمپ است که به روی شاسی فلزی سوار می شوند ،به تناسب باری که به بوستر پمپ آبرسانی از نظر هد و دبی وارد میشود به صورت مرحله ای به مدار وارد شده و یا از آن خارج می شود ،این فرمان و کنترل پمپ ها توسط تجهیزات کنترلی مانند پرشر سوئیچ ، اینورتر و change over  در مجموعه تابلو برق بوستر صورت میگرید

در این بخش فقط به محاسبات مربوط به بوستر پمپ آبرسانی ، مانند هد و دبی بوستر پمپ ، ظرفیت منبع دیافراگمی بوستر و همچین رویکرد هایی برای اصول اصلی انتخاب پمپ های مناسب برای بوستر به روش آموزشی و پروژه محور صورت میگیرد

 

انواع بوستر پمپ های آبرسانی

 

بوستر پمپ های آبرسانی از نظر نوع کنترل و راه اندازی به دو دسته کلی بوستر پمپ های دور متغیر و دوثابت تقسیم میشوند ولی به طور کلی و اصولی بوستر پمپ های ابرسانی تماما باید از نوع دور متغیر باشند ، دور متغیر بودن بوستر پمپ ها به تابلو برق و تجهیزات کنترلی آن بستگی که دارد که در حیطه مهندسی مکانیک و تاسیسات نمیگنجد و بحث آن یک تئوری مهندسی برق و اصول طراحی و راه اندازی تابلو هاست

 

 

مهمترین پارمتر هایی که باید برای محاسبه بوستر پمپ آبرسانی به آن پرداخت :

 

  1. تعداد زون ها یا منطقه های تحت پوشش بوستر
  2. محاسبه دبی آب بوستر پمپ یا تعداد واحد های مصرف موجود
  3. محاسبه هد و افت فشار کل سیستم آبرسانی – هد بوستر پمپ آبرسانی
  4. توان پمپ های مورد استفاده برای بوستر کردن پمپ ها
  5. دور پمپ ها
  6. سیستم کنترلی و پرشر تانک – محاسبه حجم منبع دیافراگمی بوستر پمپ
  7. محاسبه تعداد زون ها یا منطقه های تحت پوشش بوستر

 

 

 

 

زون بندی ساختمان های بلند مرتبه برای محاسبه بوستر پمپ

 

زون zone  یا ناحیه منطقه هایی از ساختمان میباشند که قرار است در حمایت و تحت پوشش بوستر پمپ آبرسانی قرار گیرید ، به عبارتی این مناطق و زون ها ، هدف هایی برای آبرسانی توسط بوستر می باشد ، مثلاب رای یک ساختمان 40 طبقه که 120 متر ارتفاع دارد  باید به چن زون تقسیم بندی شوند

 

تخمین و تعداد زون های در ساختمان های بلند مرتبه اولین گام در طراحی و محاسبه بوستر پمپ آبرسانی می شود ، یعنی باید ساختمان مورد نظر را منطقه بندی نموده و سپس به محاسبه هد و دبی آن بپردازیم

  1. در ضمن قبل از زون بندی و تعداد نواحی مورد نظر تصمیم بگیرید بوستر پمپ دور متغیر است یا دور ثابت
  2. در بوستر پمپ های آبرسانی دور متغیر هر 40 متر ارتفاع یک زون تلقی میشود
  3. در بوستر پمپ های آبرسانی دور ثابت  هر 30  متر ارتفاع یک زون تلقی میشود
  4. در ساختمان های 8 طبقه کمتر چه از بالا تغذیه شود ، وچه از پایین کلا یک زون حساب می شود
  5. از 8 تا 12 طبقه را نیز یم منطقه یا زون در نظر میگیرم ،با این تفاوت که طبقه پایین (4 طبقه پایین ) باید از شیر فشار شکن استفاده کند
  6. در ساختمان های بیش از 12 طبقه
  7. استفاده از پمپ با هد بالا و در نظر گرفتن شیر فشار شکن برای طبقات پایین
  8. استفاده از بوستر پمپ آبرسانی دور متغیر باعث می شود زون ها کشیده و بزرگتر شوند ، بعد از تعداد زون ها برای هر زون یک بوستر پمپ در نظر گرفته شود

 

محاسبه تعداد زون ها بوستر پمپ آبرسانی 

 

 

 

 

 

نکات مهم در فرمول 2

  1. اگر بوستر پمپ ابرسانی از نوع ON/ OFF  یا دور ثابت باشد فشار ورودی یا  H in   معادل 30 تا 35 متر میگیریم
  2. نکته : در بوستر های دور ثابت به صورت on off فشار خروجی از فشار ورودی در حدود یک بار معادل 10 متر کمتر است ، لذا حداکثر فشار ورودی 4 بار یا 40 متر است که یک در لحظه خروج یک بار یا 10 متر ازآن کم میشود
  3. اگر بوستر پمپ ابرسانی از نوع دور متغیر یا اینورترباشد   در فرمول 2   H in   معادل همان 40 یا 4 بار باقی میماند  

 

 

که پارمتر های فرمول فوق و مجهولات آن به شرح زیر است

 

 

بوستر پمپ ابرسانی با ژاکی پمپ یا پمپ پیشرو

 

 

  1. ژاکی پمپ در بوستر پمپ های ابرسانی به منظور کاهش تعداد دفعات خاموش روشن شدن و یا کاهش استارت خوردن پمپ های اصلی استفاده می شود  که به آن پمپ پیشرو یا پمپ کمکی نیز گفته میشود
  2. دبی این پمپ در حدود ¼ تا 5/1 دبی پمپ های اصلی است ولی هد آن باید برابر پمپ های اصلی باشد
  3. مورد استفاده پمپ ژاکی بیشتر در بوستر پمپ های دور ثابت است ، در بوستر پمپ های دور متغیر با کاهش دور پمپ ها به جای ژاگی پمپ دبی مورد نظر را فراهم میکنیم

 

 

محاسبه دبی پمپ بوستر پمپ آبرسانی

 

 

برای محاسبه دبی بوستر پمپ آبرسانی مطمنن ترین راه استفاده از جداول مصارف ارائه شده در مبحث 16 مقررات ملی ساختمان است که با توجه به نوع واحد مصرف SFU  مورد نظر را تعیین کرده  و با داشتن SFU  کل ساختمان GPM  مورد نظر از روی همان نموداری که مبحث 16 ارائه داده است به دست می آوریم ، روش محاسبه دبی بوستر پمپ با محاسبه SFU  از علمیترین و در عین حال راحترین روش می باشد ولی به طور سرانگشتی و تقریبی میتوان از فرمول زیر برای محاسبه دبی بوستر پمپ  آبرسانی استفاده کرد

N  تعداد نفرات ساکن در ساختمان است

 

ولی در ساختمان های بلند مرتبه مانند هتل ، مدارس ، و فضاهایی مشابه مانند آن محاسبه دبی بوستر پمپ آبرسانی  از جدول SFU  و تعیین تعداد واحد های مصرف استفاده میکنیم ، که نتایج دقیقتر و مطلوبتری دارد

 

 

مزایای استفاده از بوستر پمپ دور متغیر

 

 

  1. در بوستر پمپ های دور متغیر ، فشار خروجی با فشار ورودی آب کاملا یکسان است
  2. تعداد زون ها کاهش یافته و به دلیل دور متغیر بودن دور موتروها نیز کاهش می یابد
  3. در بوستر های دور متغیر درست که تمام پمپ ها با دور 3000 RPM  می باشند ولی بانصب اینورتر ئدر تابلو های آنها از تمام ظرفیت پمپ در دور آن استفاده نمی شود
  4. ضربه قوچ حذف می شود و عملا بی نیاز از منبع دیافراگمی یا همان پرشرتانک می شویم
  5. البته اگر در بوستر پمپ های دور متغیر به تعداد پمپ های بوستر ما داریو و اینورتر نصب کنیم ف دیگر نیازی به پرشر تانک یا منبع دیافراگمی نمیباشد ،ولی 99.5 درصد بوستر پمپ های دور متغیر بازار رو یک خط درایو اینوتر نصب می کنند ، پمپ دوم با تمام ظرفیت به صورت دور ثابت کار می کند به همین دلیل است که مجبور اند فروشندگان منبع دیافراگمی روی بوستر پمپ قرار دهند
  6. در واقع منبع دیافراگمی یا پرشر تانک در بوستر پمپ های دور متغیر مربوط به پمپ دوم است که به امان خدا رها می شود و هیچ نوع درایو یا اینورتری روی آن نصب نمی کنند
  7. یوستر پمپی دور متغیر 100 درصد باشد ، به هیچ عنوان منبع دیافراگمی نیازی ندارد
  8. در صورت استفاده از بوستر پمپ های آبرسانی دور متغیر عمر لوله کشی و پمپ ها افزایش می یابد

 

 

محاسبه ظرفیت منبع دیافراگمی بوستر پمپ آبرسانی

 

همانطور که در قسمت قبلی عنوان شد ، اکثر بوستر پمپ های درو متغیر بازار به صورت تک خط اینورتر می باشند ، و این بوستر ها با منبع دیافراگمی نصب و راه اندازی می شوند

این منبع تحت فشار در بوستر پمپ های آبرسانی به عنوان یک آکومولاتور و تثبیت کننده فشار مورد استفاده قرار میگیرد

ظرفیت این منبع با قدرت پمپ های مورد استفاده و هد پمپ ها رابطه مستقیم دارد

 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

محاسبه هد بوستر پمپ آبرسانی

 

 

  1. از حساس ترین قسمت های طراحی یک بوستر پمپ آبرسانی محاسبات مربوط به هد آن می باشد ،که باید ابتدا قبل از شروع محاسبات چن نکته مربوط که در مبحث 16 روی آن تاکید شده است در نظر بگیرید
  2. اولا دوش طبقه آخر باید بالای سری خود 5.5 متر فشار طبقه گفته مبحث بالای سر خود داشته باشد
  3. دوما ، تعداد زون ها را محاسبه کرده و سپس نوع بوستر از نظر دور متغیر یا درو ثابت بودن را تعیین فرمایید
  4. برای محاسبه هد بوستر پمپ ابرسانی تصیم گرفتم با ذکر یک  مثال چند مفهوم از بوستر پمپ را بیان کنم
  5. برای محاسبه هد کلی بوستر پمپ های آبرسانی از سه فرمول زیر استفاده میکنیم

 

 

 

 

 

مثال

یک ساختمان 6 طبقه و دو طبقه زیر همکف به عنوان پارکینگ و موتورخانه مفروض است ، محل جانمایی مخزن ذخیره آب و بوستر پمپ در موتورخانه دیده شده است و لازم به ذکر است که این ساختمان در هر واحد یک دوش ، 2 عدد روشویی ، یک دستگاه ماشین رختشویی که هریک نیازمند آب سرد گرم می باشند ، طول لوله کشی داخل واحد 20متر در نظر بگیرید

 

 

مطلوب محاسبه هد و دبی بوستر پمپ آبرسانی این ساختمان در دوصورت

  1. پمپ به صورت ON /OFF  باشد
  2. بوستر پمپ به صورت دور متغییر باشد  

 

 

گام اول – کنترل فشار در طبقه آخر

 

 

  1. همانطور که در شکل زیر ملاحظه می شود ، فشار آب شهری و انشعاب تحویل گرفته شده از شرکت آبفا معادل 4 بار یا 40 متر میباشد ، از طرفی ارتقاع طبقات 3.5 متر می باشد ، پس طبقه به طبقه که بالا برویم ،3.5 متر به 3.5 متر از 40 متر یا 4 بار کسر میشود ، تا نهایتا به طبقه 6 که برسیم ، منظور از 6 ام کف طبقه ششم میباشد که فشار در انجا 2.2 بار یا 22.5 متر می باشد  ، برای ما طبق مبحث 16 مقررات ملی دوش طبقه آخر مهم است ، که فشار 5.5 متر پشت بالای سر خود را داشته باشد
  2. حال برای حصول اطمینان یک طبقه دیگر بالا رفته یعنی 3.5 متر دیگر از فشار طبقه 6 ام که معادل 22.5 متر بود  کسر می شود ،
  3. پس فشار سقف طبقه ام که همان کف پشت بام میبشود برابر 19 متر است پس بنابراین از 5.5 متر گفته شده در مبحث 16 پشت دوش آبگرم بیشتر است یعنی 1.9 بار فشار داریم  درحالیکه ما 0.5 بار لازم داشتیم
  4. حالا این مطلب و این تحلیل در کجای محاسبات به درد ما میخورد ، پاسخ اینکه در تعداد زون بندی و مناطقی که باید تعیین شوند که چه تعداد طبقه جا دارد در زون یا منطقه تحت پوشش ما قرار بگیرد ،
  5. در مثال فوق تا 4 طبقه دیگر جا داشت در زون ما قرار بگیرید زیرا براحتی فشار 0.5 بار پشت دوش طبقه آخر را به راحتی پاس می کرد

 

 

گام دوم  – محاسبه هد مسیر

 

 

برای محاسبه هد مسیر باید : طول عمودی از محل ورودی طبقه اول تا طبقه ششم و داخل واحد طبقه ششم را متر کرد ،  این مسیر به نوعی مقاوم ترین مسیر برای تامین فشار و غلبه بر افت آن می باشد

  20 متر  = طول مسیر عمودی

  24.5 =  3.5*6  = طول مسیر افقی

 

 

 

 

گام سوم –  محاسبه هد بوستر پمپ حداکثر و حداقل

 

 

محاسبه هد بوستر در دوحالت مینیم و ماکزیمم به دلیل ضرورت دارد که ما درمی یابیم که در طبقه اول وو طبقه آخر به چه شکل خواهد بود آیا نیازی به شیر فشار شکن میباشد

 

 

 

 

 

بازم رجوع میشود به مبحث 16 که فرماید ، حداکثر فشار پشت لوازم بهداشتی 4 بار می باشد ، به زبان ساده ترین این 4 بار فصل الخطاب طراحی هد بوستر ما می باشد پس خواهیم داشت :

 

  1. بعداز محاسبه هد حداکثر و حداقل خواهیم داشت ، اگر هد پمپ در طبقه اول  بیش از 53.35 باشد  بیش از حد مجاز خواهد بود با 4 بار مبحث 16 در تضاد است و اگر هد پمپ کمتر از 33.5 شود فشار در پشت شیر مصرف بالاترین طبقه از میزان مجار کمتر خواهد بود
  2. حال اگر بخواهیم در طبقه اول فشار روی 4 بار ثابت بماند باید از پمپ درو متغیر استفاده کینم ، و اگر بخاهیم از پمپ های دور ثابت ON OFF استفاده کنیم باید حد بالای پرشر سویچ را روی 53.5 و حد پایین را روی   43.3 متر تنظیم کنیم ، زیرا در بوستر پمپ های on off فشار ورودی و خروجی در حدود 1 بار اختلاف داریم
  3. حال اگر در تنظیمات حد پایین پمپ را پایین تر از 43 متر بگیریم ، فشار در طبقه آخر خیلی کاهش خواهد یافت و نواسات فشار موجب نارضایتی ساکنان طبقه بالا خواهد شد ، و در صورتیکه بزرگتر از 43 بگیریم تعداد دفعات خاموش و روشن شدن پمپ افزایش خواهد یافت

 

4 دیدگاه در “محاسبه و انتخاب بوستر پمپ آبرسانی

  1. علی اکبر سیه پوش گفت:

    درود خداقوت
    خیلی کارت درسته و افسوس شما چرا تو فروش هستید
    رفنس این فرمول های زون بندی چیه آیا جای معتبر خارجی گفته شده؟؟؟

    1. تراژ انرژی گفت:

      سلام ، خواهش میکنم
      رفرنس بله داره

  2. نوشاد گفت:

    بسیار عالی وکامل ممنون بابت زحماتتون

  3. نوشاد گفت:

    بسیار عالی وکامل ممنون بابت اطلاعات مفیدتون

نظرات بسته شده است.